W dniu 7 lipca 2020 roku w siedzibie Oddziału, przy ul. Partyzantów 87 w Olsztynie odbyła się 12. sesja Zgromadzenia Ogólnego Członków Oddziału.  Wzięło w niej udział 9 członków, w tym jeden zdalnie. Rozpoczęło ją zwiedzanie wystawy „Dom Polski 100 lat”, przygotowanej przez Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. Członków Oddziału oprowadził po ekspozycji pracownik Instytutu mgr Tadeusz Baryła. Następnie Prezes Oddziału, prof. Andrzej Ciereszko przedstawił informacje dotyczące dotychczasowej działalności Oddziału, w tym: stan zatrudnienia w administracji Oddziału, uzyskanie dodatkowych środków na dofinansowanie zadań z zakresu upowszechniania nauki, podpisanie porozumienia między Oddziałem PAN i Olsztyńskim Forum Nauki, rozpoczęcie prac nad reaktywacją prac Komisji Nauk o Życiu.  Następnie prof. Barbara Gawrońska-Kozak (IRZiBŻ) przedstawiła planowaną strukturę Komisji, która ma składać się z trzech sekcji: sekcji nauk medycznych, sekcji nauk biologicznych, oraz sekcji nauk o żywności. W dalszej części sesji Przewodniczący Komisji Ochrony i Zarządzania Zasobami Przyrodniczymi, prof. Jakub Borkowski przedstawił najważniejsze dokonania Komisji w latach 2015-2019, w tym: udział w rozstrzyganiu spornych spraw związanych z ochroną środowiska przyrodniczego województwa warmińsko-mazurskiego i podlaskiego (2016-2017 r.), mediacja w konflikcie dotyczącym zasobów przyrodniczych Białowieskiego Parku Narodowego, 2018 r. – spotkanie dotyczące gospodarki rybackiej regionu) oraz zorganizowanie seminarium „Zasoby ryb śródlądowych”. Po tym wystąpieniu głosowano nad proponowaną zmianą w Statucie Oddziału dotyczącą zmniejszenia kworum do 1/3 członków, ułatwiającą głosowanie w trakcie Zgromadzeń Ogólnych Oddziału. W głosowaniu brało udział 9 członków, wszyscy głosowali za wprowadzeniem zmiany. W związku z tym Zgromadzenie podjęło uchwałę zatwierdzającą zmianę w statucie Oddziału. Po głosowaniu prof. Włodzimierz Bednarski przybliżył zgromadzonym ideę wykładów Wszechnicy, która opiera się na otwartym charakterze prelekcji, przeznaczonych głównie dla mieszkańców Olsztyna. Tematyka Wszechnicy obejmuje szeroki obszar zainteresowań: człowiek -  środowisko – żywność – zdrowie. Następnie prof. Bednarski przedstawił krótko tematykę wykładów, które odbyły się w roku 2019 i poprosił o sugestie tematów prelekcji na rok 2020. Po wystąpieniu prof. Bednarskiego głos zabrał prof. Romuald Zabielski i przedstawił opis propozycji nowelizacji Ustawy o PAN i jego kluczowe zmiany, przygotowany przez zespół pod kierunkiem prof. dr. hab. Pawła Rowińskiego. Proponowane zmiany wynikają z 9-letnich doświadczeń funkcjonowania obecnej ustawy o PAN, konieczności dostosowania się do ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. „Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce” oraz do zmian wprowadzonych w innych ustawach.

od lewej: prof. A. Ciereszko, prof. J. Kotwica, prof. Krzymowski, prof. Bednarski, prof. A. Zięcik, prof. J. Borkowski, prof. B. Gawrońska-Kozak,
dr J. Kiełbik, mgr T. Baryła, prof. M. Piskuła, prof. R. Zabielski 


 

W wyniku wyborów uzupełniających, które odbyły się 12 marca br. w Olsztynie, wyłoniono nowego prezesa Oddziału PAN w Olsztynie i w Białymstoku. Zgromadzenie Ogólne Członków Oddziału w drodze tajnego głosowania jednomyślnie wybrało prof. Andrzeja Ciereszko. Do końca marca funkcję prezesa Oddziału pełnił prof. Mariusz Piskuła, który kierował Oddziałem od 2015 r.

Prof. dr hab. Andrzej Ciereszko doktoryzował się w 1988 r. na podstawie pracy zatytułowanej „Charakterystyka biochemiczna aminotransferazy asparaginianowej układu rozrodczego knura”. Habilitację w dziedzinie nauk rolniczych (specjalność rybactwo) uzyskał w 1998 r. w olsztyńskim Instytucie Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza na podstawie pracy pod tytułem „Rola kwasu askorbinowego w męskim układzie rozrodczym pstrąga tęczowego”. Tytuł profesora nauk biologicznych otrzymał w 2003 r. W 2016 r. został członkiem korespondentem PAN. Od 1991 r. jest zatrudniony w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. W latach 1992-1996 przebywał na stażu podoktorskim w Ohio State University, Columbus, USA. Był promotorem pięciu rozpraw doktorskich.

Profesor Andrzej Ciereszko jest kierownikiem Zakładu Biologii Gamet i Zarodka IRZiBŻ PAN i specjalizuje się w biochemii i fizjologii układu rozrodczego zwierząt. Zespół badawczy pod jego kierunkiem zidentyfikował i scharakteryzował w oparciu o nowoczesne metody proteomiczne szereg białek nasienia zwierząt gospodarskich. Ponadto prowadzi badania aplikacyjne, które skupiają się na doskonaleniu metod kriokonserwacji nasienia ryb w celu ich wykorzystania w programach hodowlanych gatunków udomowionych oraz do ochrony zwierząt dziko żyjących.

W drugiej części sesji zaproponowano włączenie prof. Jana Jankowskiego do Prezydium Oddziału. Zgodnie z Uchwałą nr 6/2019 Zgromadzenia Ogólnego Polskiej Akademii Nauk z dnia 5 grudnia 2019 r., Profesor Jan Jankowski został mianowany członkiem korespondentem PAN, wchodząc w skład Oddziału PAN w Olsztynie i w Białymstoku. Propozycja rozszerzenia Prezydium Oddziału o osobę prof. Jana Jankowskiego spotkała się z jednomyślną i pozytywną decyzją Zgromadzenia Ogólnego Członków OOB.


 

Najlepsi naukowcy w Polsce północno-wschodniej

26 listopada br. w siedzibie Oddziału odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Naukowej Oddziału PAN w Olsztynie i w Białymstoku.

To już trzecia edycja wyjątkowego wyróżnienia dokonań naukowców związanych z terenem działalności Oddziału. Do Nagrody zostało zgłoszonych 21 wniosków. Decyzją Kapituły w składzie osobowym:
Prof. Mariusz Piskuła, czł. koresp. PAN, Prezes Oddziału,
Prof. Adam Zięcik, czł. rzecz. PAN, członek Oddziału,
Prof. Jan Kotwica, czł. koresp. PAN, członek Oddziału,
Prof. Jerzy Wilkin, czł. rzecz. PAN, członek Oddziału,
Prof. Leonarda Dacewicz, członkini Komisji Nauk Humanistycznych, Uniwersytet w Białymstoku,
Prof. Sławomir Wołczyński, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku,
Dr hab. Andrzej Stupakiewicz, prof. UwB, Uniwersytet w Białymstoku,
Dr hab. Krzysztof Bryl, prof. UWM, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski,
nagrody przyznano:
w kategorii Nauki Humanistyczne i Społeczne – prof. dr. hab. Wiesławowi Pływaczewskiemu (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski) za powołanie do życia Olsztyńskiej Szkoły Ekokryminologii i publikacje związane z tą dziedziną;
w kategorii Nauki biologiczne, rolnicze i medyczne – dr. hab. Wiesławowi Wiczkowskiemu (Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN) za cykl publikacji „Charakterystyka wchłaniania, przemian metabolicznych i biodostępności barwników antocyjanowych i betalainowych”;
w kategorii Nauki ścisłe, techniczne i nauki o Ziemi – dr. hab. Bartoszowi Kosmie Kwaśniewskiemu (Uniwersytet w Białymstoku) za cykl publikacji „Struktury C*-algebr zadanych przez relacje typu dynamicznego”.

Prezydium Oddziału przyznało dodatkowo dwa wyróżnienia:
prof. dr. hab. Grzegorzowi Iglińskiemu (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Wydział Humanistyczny) za monografię „FAUN - PAN - SATYR. Wyobraźnia fauniczna w poezji i sztuce Młodej Polski”;
dr. hab. Radosławowi Grossowi (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych) za publikację „Przemiany gospodarcze wsi na Warmii i Mazurach w latach 1945-1956”.

Podczas uroczystości laureaci odebrali z rąk Prezesa Oddziału prof. Mariusza Piskuły pamiątkowe dyplomy i listy gratulacyjne – dodatki do nagrody pieniężnej, ufundowanej przez Prezesa PAN – prof. Jerzego Duszyńskiego. Naukowcy zostali docenieni także przez Wojewodę warmińsko-mazurskiego, Artura Chojeckiego, który w listach gratulacyjnych przekazał laureatom słowa uznania. Następnie obecni na uroczystości: prof. Wiesław Pływaczewski, dr hab. Wiesław Wiczkowski oraz dr hab. Radosław Gross zwieńczyli galę krótkimi wystąpieniami, podczas których zaprezentowali problematykę docenionych przez Kapitułę Nagrody badań.

 


 

 

Wszechnica Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie
serdecznie zaprasza na jesienny cykl spotkań popularyzujących wiedzę z obszaru: człowiek-środowisko-żywność-zdrowie.

 

Proponujemy prezentacje ciekawych i aktualnych zagadnień nurtujących nie tylko ludzi nauki. Wykłady poprowadzą wybitni polscy naukowcy. Wspólnie z Nimi porozmawiamy o współczesnych sposobach odżywiania, m.in. o trendach w żywności i modnych dietach, tendencjach, które generujemy w społeczeństwie przez określony styl jedzenia, a także problemach, z jakimi zmagamy się przez nieodpowiednie odżywianie. Przyjrzymy się prawnym i medycznym aspektom transplantologii – postaramy się skonfrontować obawy ludzi, którzy jednoznacznie opowiadają się za odmową bycia dawcą, poznamy luki systemowe, które nie sprzyjają rozwojowi transplantologii oraz podejmiemy próbę określenia stanowiska polskiego społeczeństwa w kwestii dzielenia się m.in. organami. Poznamy strategie życiowe ptaków w obliczu degradacji i nieustępującej ingerencji człowieka w środowisko, a także zastanowimy się nad możliwymi scenariuszami przyszłości. W programie naszych spotkań uwzględniono także tematykę dotyczącą coraz częściej występujących alergii. Dowiemy się o ich przyczynach i skutkach, a także o możliwościach łagodzenia lub eliminacji.

 

Poszczególne zagadnienia będą prezentowane w ujęciu „Dwugłos w sprawie” według następującego programu:

 

Wszystkie spotkania odbędą się w siedzibie Oddziału – budynek Instytutu Północnego im. W. Kętrzyńskiego, ul. Partyzantów 87 – i mają charakter otwarty. Po naukowym wstępie przewidujemy dyskusję. Do udziału w spotkaniach zapraszamy młodzież i dorosłych – wszystkich zainteresowanych współczesną wiedzą z zakresu nauk o życiu.


 

 CZYM ODŻYWIAJĄ SIĘ KOSMONAUCI?

25 września w Bibliotece Uniwersyteckiej UWM w ramach 17. już edycji ODNiS odbyły się organizowane przez Oddział w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie warsztaty popularnonaukowe związane z zagadnieniem przedłużania trwałości żywności.

Uczniowie mieli okazję zapoznać się m.in. z „Kosmiczną żywnością” produkowaną z myślą o kosmonautach, „Starymi i nowymi kiszonkami”, czyli kulinarnym trendem na znaną od wieków fermentację oraz „Wędrówką mleka – od krowy do mlecznych produktów fermentowanych”, podczas której dowiedzieli się o wpływie jakości mleka krowiego na technologiczną przydatność w mleczarstwie, a także na własne oczy zobaczyli proces powstawania jogurtu, kefiru i twarogu. Warsztaty zostały zrealizowane przez naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN i dotarły do ok. 250 uczniów. Z Olsztyńskich Dni Nauki i Sztuki corocznie korzysta kilka tysięcy odbiorców.

   


Fot. A. Kurczak, Archiwum Oddziału PAN w Olsztynie i w Białymstoku

Więcej informacji znajdą Państwo na oficjalnej stronie Olsztyńskich Dni Nauki i Sztuki.


 

Podkategorie

Oddział PAN w Olsztynie i w Białymstoku oraz Instytut Parazytologii im. Witolda Stefańskiego PAN uprzejmie zapraszają do zwiedzania wystawy:

 


 

7 lipca 2020 roku w siedzibie Oddziału przy ul. Partyzantów 87 odbyła się 12. sesja Zgromadzenia Ogólnego Członków Oddziału PAN w Olsztynie i Białymstoku. Posiedzenie zainicjowało zwiedzanie z przewodnikiem, Panem mgr. Tadeuszem Baryła (pracownikiem merytorycznym Instytutu Północnego w Olsztynie) wystawy „Dom Polski 100 lat”. Następnie Prezes Oddziału, prof. Andrzej Ciereszko przedstawił sprawozdanie z działalności Oddziału od 1 kwietnia 2020 r. W dalszej kolejności prof. Barbara Gawrońska-Kozak (Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN) przedstawiła wstępne informacje na temat reaktywacji Komisji Nauk o Życiu, a prof. Jakub Borkowski (Przewodniczący Komisji, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa UWM) zapoznał członków Oddziału z bieżącymi sprawami działalności Komisji Ochrony i Zarządzania Zasobami Przyrodniczymi. Następnie dyskutowano i głosowano nad zmianą w statucie Oddziału dotyczącą zmniejszenia kworum Zgromadzenia Ogólnego do 1/3 liczby członków (zmiana została przegłosowana większością głosów). Po głosowaniu prof. Romuald Zabielski przedstawił członkom propozycje reformy PAN, a prof. Włodzimierz Bednarski poruszył sprawy dotyczące organizacji i zakresu tematycznego tegorocznej edycji Wszechnicy PAN.

Od lewej: prof. Andrzej Ciereszko, prof. Jan Kotwica, prof. Tadeusz Krzymowski, prof. Włodzimierz Bednarski, prof. Adam Zięcik, prof. Jakub Borkowski, prof. Barbara Gawrońska-Kozak, dr Jerzy Kiełbik, mgr Tadeusz Baryła, prof. Mariusz Piskuła, prof. Romuald Zabielski