Polska Akademia Nauk - Oddział w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie

Wystawa fotografii Prof. Romualda Zabielskiego

Z przyjemnością informujemy, że w Bibliotece Multimedialnej "PLANETA 11" w Olsztynie (al. Piłsudskiego 38) 1 września 2016 r. o godz. 17:00 odbędzie się wernisaż wystawy zdjęć wraz z prezentacją albumu fotograficznego "MOJE TATRY" autorstwa członka naszego Oddziału prof. Romualda Zabielskiego.

Prof. dr hab.  Romuald Zabielski – członek korespondent PAN, Przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN, Prodziekan ds. studiów obcojęzycznych na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie; autor ponad 200 publikacji naukowych, głównie z zakresu fizjologii układu trawiennego.

Dużo podróżuje, wiele lat spędził w zagranicznych ośrodkach uniwersyteckich, między innymi ponad trzy lata w Japonii, rok we Francji i rok w Szwecji. Jego pasją są piesze wędrówki po górach dokumentowane licznymi fotografiami. Konsekwencją miłości do gór był pomysł wydania albumu o Tatrach, najbliższych sercu Profesora, oraz wystawa wybranych zdjęć z kolekcji gromadzonej przez kilkanaście ostatnich lat.

Wystawa „MOJE TATRY” została zorganizowana przez Oddział PAN w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie jako jedno z wydarzeń towarzyszących Europejskiej Nocy Naukowców 2016 „FUSION2NIGHT” koordynowanej przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.

Wystawa  będzie otwarta dla wszystkich zainteresowanych do końca września br.

 RODZINNY PIKNIK NAUKOWY "NAUKA TEŻ SZTUKA!"

         Centrum olsztyńskiej Starówki w sobotę 25 czerwca br.  zamieniło się w niezwykłe laboratorium, pełne eksperymentów, warsztatów i konkursów. A to za sprawą naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN, którzy w ramach Olsztyńskiego Lata Artystycznego przekonywali mieszkańców miasta, że nauka to też sztuka! Artystów i naukowców łączy bowiem pasja tworzenia, zamiłowanie do eksperymentowania i otwartość umysłu. Teorie, które tworzą fizycy, wirtuozerskie eksperymenty chemików czy obrazy oglądane w obiektywie mikroskopu to niejednokrotnie dzieła sztuki. Partnerem w tym wydarzeniu był Oddział PAN w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie. 

         W programie Pikniku Centrum Nauki Kopernik zaproponowało mieszkańcom Olsztyna interaktywną wystawę,  dzięki której zwiedzający mogli sprawdzić szybkość reakcji na bodźce świetlne oraz dźwiękowe, dowiedzieć się, jak oszukać swój wzrok czy postarać się złamać szyfr.

        Całe rodziny brały  udział w warsztatach na temat diety bezglutenowej. Uczestnicy dowiedzieli się,  czym właściwie jest gluten oraz kto i dlaczego musi się go wystrzegać. Goście Pikniku zabawili się też w "Poszukiwaczy glutenu", podejmując próbę wymycia go z próbek ciasta z mąki pszennej. Z kolei w warsztatach "Smakowita skóra"  uczestnicy poznawali praktyczne wykorzystanie proszków owocowych do otrzymywania kosmetyków. Każdy   mógł skomponować własny krem z dodatkiem ulubionego owocu i zabrać go do domu.

        Naukowcy z Instytutu Geofizyki PAN w Warszawie wywoływali  "Prywatne trzęsienie ziemi" i wyjaśniali, dlaczego wstrząsy o podobnej wielkości w niektórych rejonach świata powodują małe zniszczenia, a w innych katastrofy. Warsztaty przygotowane przez Ogród Botaniczny PAN w Powsinie wskazywały znaczenie Banku Nasion w ochronie różnorodności roślin, szczególnie tych zagrożonych wyginięciem.

       Na gości czekały też warsztaty technik daktyloskopowych, wykorzystywanych w laboratoriach kryminalistycznych. Niewątpliwą atrakcją był  pokaz pluszowych modeli organów, uczestniczących w trawieniu (w skali 1 : 1 lub większej). Uczestnicy „Labiryntu pokarmowego” mogli się dowiedzieć między innymi, jak długie jest jelito i dlaczego żołądek nie trawi sam siebie. Na scenie staromiejskiej odbył się konkurs familijny "Tajemnice ludzkiego ciała" z nagrodami, a także warsztat projektowania DNA ze słodkich żelków. W prezentacjach wzięli  udział również naukowcy z Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu, którzy wyjaśnili jak ph produktów spożywczych wpływa na nasze zdrowie.

W dniach 21 – 22 kwietnia 2016 r. w Białymstoku i Gugnach odbędą się:  3. sesja zwyczajna Zgromadzenia Członków Oddziału oraz posiedzenia Komisji Ochrony Zasobów Przyrodniczych  i  Komisji Nauk o Życiu (zebranie wyborcze).

Sesję poprzedzi spotkanie członków Oddziału i zaproszonych gości z władzami Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Politechniki Białostockiej i Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży. Spotkanie będzie okazją do zaprezentowania osiągnięć podlaskiego środowiska naukowego. Planowane są także wystąpienia  młodych pracowników naukowych – z Instytutu Biologii Uniwersytetu w Białymstoku; Zakładu Biologii i Patologii Rozrodu Człowieka IRZiBŻ PAN w Olsztynie (z siedzibą w Białymstoku);  Katedry Ochrony Kształtowania Środowiska Politechniki Białostockiej i Zakładu Ekologii Populacji Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży.  

W dniu 9 grudnia 2015 r. odbyło się pierwsze – wyborcze - posiedzenie Komisji Ochrony Zasobów Przyrodniczych, powołanej przy Oddziale.

Wynikiem wyboru jest następujący skład organów Komisji:

- dr hab. Jakub BORKOWSKI, prof. UWM – przewodniczący;

- dr hab. Katarzyna GLIŃSKA-LEWCZUK, prof. UWM – zastępca przewodniczącego;

- prof. dr hab. Jan R. E. TAYLOR, UwB – zastępca przewodniczącego;

- prof. dr hab. Czesław HOŁDYŃSKI, UWM – członek Prezydium;

- prof. dr hab. Krzysztof MŁYNARCZYK, UWM – członek Prezydium;

- mgr inż. Marian SZYMKIEWICZ – sekretarz.

Członkami Komisji zostali: prof. Alicja Boroń (UWM); dr inż. Grzegorz Dietrich (dyrektor IRŚ w Olsztynie); dr hab. Mirosław Grzybowski (UWM); Adam Krzysków (prezes ZW Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej); prof. Roman Kujawa (UWM); prof. Andrzej Łachacz (UWM); prof.nadzw. G. Łaska (PB); dr hab. Jacek Nowakowski (UWM); prof. UWM Jakub Sawicki; prof. nadzw. Andrzej Zalewski (IBS PAN); czł. koresp. PAN A.Zięcik, wiceprezes Oddziału; czł. rzecz. PAN M. Żurkowski (członek Oddziału PAN).

INAUGURACJA DZIAŁALNOŚCI

ODDZIAŁU POLSKIEJ AKADEMII NAUK W OLSZTYNIE I W BIAŁYMSTOKU

      W dniu 18 września br. odbyła się uroczysta inauguracja działalności Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie połączona z konferencją  „Nauka w północno-wschodniej Polsce”.

      Po powitaniu wszystkich zebranych przez prof. M. Piskułę, głos zabrał współgospodarz uroczystości - Piotr Grzymowicz, prezydent Olsztyna, który z dumą i zadowoleniem podkreślił znaczenie powołania Oddziału PAN w Olsztynie i w Białymstoku dla obu miast i regionów. Prezydent miasta przywołał bogatą historię i zasługi byłych rektorów uczelni olsztyńskich, które stanowiły bazę dla UWM. Zauważył, że  powołanie Oddziału  to także zasługa wielu osób, których działania, marzenia i plany się spełniły. Dodał, że miasto chce uczestniczyć w szansie jaką daje współpraca z nauką, bo bez współpracy trudno mówić o sukcesach. Kiedy zapoznaliśmy się z wizją rozwoju Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, przedstawioną przez prof. M. Piskułę, dyrektora placówki, wsparliśmy tę ideę przekazując na bardzo korzystnych warunkach nieruchomość na ten cel.  Tak więc wspieranie nauki to nie tylko deklaracje, ale rzeczywiste działanie z naszej strony  – zakończył wypowiedź Piotr Grzymowicz.    

     Powołanie Oddziału to podkreślenie, że w opinii akademików miasto i region zasługują na to – wyjaśnił  prof.  Jerzy Duszyński, prezes PAN. To świadectwo, że środowisko naukowe i akademickie regionu ma potencjał zauważalny i doceniany przez szerokie gremium naukowe. Przed Oddziałem stoją ważne zadania maksymalnego wykorzystania  funduszy europejskich i regionalnych.  Prezes PAN podkreślił zasługi środowiska naukowego obu regionów w powołaniu Oddziału, skromnego na początek, ale   skupionego na działaniach merytorycznych. Złożył gratulacje kierownictwu Oddziału,  życząc  efektywnego rozwoju.

     Prof. M. Piskuła, prezes inaugurującego działalność Oddziału PAN, w krótkim wystąpieniu podkreślił sprzyjające narodzinom  Oddziału fakty – imponujący rozwój i osiągnięcia instytucji naukowych na Warmii i Mazurach oraz
Podlasiu, zaistnienie 8 członków PAN w tym regionie, deklaracja pracy na rzecz Oddziału przez kolegów pracujących w Warszawie.  Przypomniał, że inicjatorami utworzenia Oddziału byli: prof. A. Zięcik,  prof. T. Krzymowski,  prof. R. Górecki i prof. M. Konarzewski. Ogromne znaczenie miało poparcie władz państwowych oraz  samorządowych obu województw i miast a także rektorów szkół wyższych. To wszystko zaowocowało powołaniem Oddziału, który funkcjonuje już od połowy maja br. 

     Podczas uroczystości głos zabrali także: M. Podziewski, wojewoda warmińsko-mazurski; G. M. Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego; prof. R. Górecki, rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego; prof. T. Krzymowski, b. rektor Wyższej Szkoły Rolniczej i Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, b. dyrektor Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności  PAN w Olsztynie;  prof. W. Żebrowski, prorektor Olsztyńskiej Szkoły Wyższej im. J. Rusieckiego; prof. L. Dzienis, rektor Politechniki Białostockiej; prof. J. Szudy, z Oddziału PAN w Gdańsku, reprezentujący także Wydział Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prof. C. Sławiński, dyrektor Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie.

     Po inauguracji działalności Oddziału rozpoczęła się konferencja naukowa. Wykład na temat dziedzictwa nauki na Warmii i Mazurach wygłosił prof. S. Achremczyk. Powołując się na słowa C. K. Norwida „Aby mierzyć drogę przyszłą, trzeba wiedzieć skąd się wyszło” historyk przywołał wielkie postaci związane z Prusami Wschodnimi: M. Kopernika, M. Kromera, J. Dantyszka, S. Hozjusza, A. Ch. Załuskiego, I. Kanta, W. Kętrzyńskiego,  noblistów pochodzących z Prus – E. Behringa, F. Lipmanna, w. Wiena i O. Walacha. Prof. S. Achremczyk przypomniał  dawne uczelnie w Braniewie i Królewcu  oraz początki szkolnictwa wyższego po wojnie i pierwszy Instytut w Olsztynie (Instytut Mazurski). Prof. A. Zięcik przedstawił jednostki  Polskiej Akademii Nauk funkcjonujące w regionie objętym działalnością  nowo powołanego Oddziału a także biogramy członków PAN związanych z Warmią i Mazurami oraz Podlasiem, w tym nieżyjących: prof. S. Poznańskiego, prof. W. Niewiadomskiego, prof. W. Barana, prof. J. Nowickiego. Prezentacje charakteryzujące potencjał badawczy środowisk naukowych Olsztyna i Białegostoku przedstawili rektorzy i prorektorzy uczelni – prof. R. Górecki potencjał środowiska olsztyńskiego  w zakresie nauk o życiu; prof. G. Łaska – możliwości dydaktyczne i potencjał badawczy Politechniki Białostockiej, prof. A. Chabowski – możliwości dydaktyczne i badawcze Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Prof. R. Kowalczyk, dyrektor Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży, zaprezentował  osiągnięcia placówki i   tematykę badawczą. Prof. M. Konarzewski przedstawił Instytut Biologii Uniwersytetu w Białymstoku,  a prof. S. Wołczyński funkcjonujące w tym mieście  2 zakłady Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie – Zakład Profilaktyki Chorób Metabolicznych i Zakład Biologii i Patologii Rozrodu Człowieka. Konferencję zakończył wykład dr hab. K. Zuba z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży na temat wpływu klimatu i człowieka na populacje małych ssaków w północno-wschodniej Polsce.

Dzień wcześniej – 17 września br. – odbyła się sesja zwyczajna Zgromadzenia Członków Oddziału PAN w Olsztynie i w Białymstoku z siedzibą w Olsztynie, w której uczestniczyli także akademicy spoza Olsztyna: prof. W. Rużyłło, prof. R. Zabielski i prof. M. Żurkowski. Oprócz członków Oddziału sesję zaszczycili Goście – prof. A. Welfe, prezes Oddziału PAN w Łodzi, prof. W. Maksymowicz, prezes Olsztyńskiego Forum Nauki, prof. J. Jaroszewski, prorektor UWM, prof. S. Achremczyk, dyrektor Ośrodka Badań Naukowych  im. W. Kętrzyńskiego, dr G. Dietrich, dyrektor Instytutu Rybactwa Śródlądowego im. S. Sakowicza    oraz liderzy przyszłych komisji przy Oddziale – prof. G. Białuński, prof. J. Borkowski i prof. D. Skarżyński.